“Accessibility for All” ประโยคนี้ ถ้าพูดกันในประเทศไทยเรา หรือในวงวิชาการ คนมักจะนึกถึงการเดินทาง การก่อสร้างอาคาร หรืออะไรที่มันจะเป็น Mega Project ที่ต้องลงทุนเยอะ ผลที่ได้ต้องคุ้มค่า ต้องมีคนได้รับประโยชน์อย่างเป็นรูปธรรม
แต่วันนี้ ผมจะเอากรณีศึกษาเรื่องแนวคิด "การออกแบบให้เข้าถึงได้กับคนทุกกลุ่ม" จากประเทศที่เค้าก้าวล้ำไปไกลแล้ว มาเล่าให้ฟัง ว่าแท้จริงแล้ว เรื่องการเข้าถึงและใช้งานได้จริง มันควรเป็นเรื่องปกติ และสามารถปรับให้เข้ากับทุกอย่างจริงๆ ไม่เว้นแม้กระทั่ง เกม...
และใช่ครับ วันนี้จะมาเล่าถึงเกมคอมพิวเตอร์ ซึ่งไม่ใช่ Audio games ที่ผลิตขึ้นมาโดยเฉพาะให้คนตาบอดเล่นได้เท่านั้น แต่มันคือเกมที่คนทุกคน ไม่ว่าจะหูหนวกตาบอด บกพร่องทางการเรียนรู้ หรือไม่พิการเลย สามารถเข้าถึงและเล่นเกมนี้ได้ โดยยึดแนวคิด “Accessibility for All” ตั้งแต่กระบวนการพัฒนา...
เกมที่ผมกำลังพูดถึงก็คือ Stories of Blossom ของบริษัท Soft Leaf Studios จากประเทศไอแลนด์เหนือ ที่มีนักพัฒนาเกมแค่ 2 คนเท่านั้น เกมนี้เปิดตัวในเดือนสิงหาคม 2023 เป็นเกมแนวผจญภัย เบาสมอง เน้นการเล่าเรื่องและให้เราแก้ปัญหาเฉพาะหน้า
โดยเนื้อหาหลักของเกม จะพูดถึง คลาร่า เด็กหญิงช่างจินตนาการ ที่จะมีปัญหามาปรึกษากับคุณปู่ของเธอ เช่น กลัวการไปโรงเรียนในวันแรก ไม่รู้ว่าโตขึ้นอยากเป็นอะไร หรือแม้แต่การอิจฉาเพื่อน และคุณปู่ก็จะสอนเธอผ่านการเล่านิทาน โดยสอดแทรกบทเรียน และแนวคิดที่น่าสนใจไว้ในระหว่างเรื่องนั้น หน้าที่ของเราก็คือ สวมบทเป็นคลาร่า เพื่อแก้ปัญหาให้กับคนในเรื่อง ซึ่งพูดได้เลยว่า เหมาะกับคนที่รู้สึกว่าชีวิตว่างเกินไปมากๆ 555
ทำไมผมถึงบอกว่า เป็นเกมที่เข้าถึงได้กับทุกคน ก็เพราะว่า...
- เกมนี้มีทั้ง TTS ที่จะอ่านออกเสียงเมนูให้กับคนตาบอดสามารถเล่นและเข้าถึงเมนูของเกมได้ร้อยเปอร์เซ็นต์
- มี Audio description ไว้บรรยายภาพ ซึ่งโดยปกติเราจะเจอแค่ในซีรี่บน streaming เจ้าใหญ่ๆอย่าง Netflix หรือ Disney plus
- สามารถปรับแต่งความคมชัดของกราฟฟิกได้ เหมาะกับคนสายตาเลือนลาง
- มี Subtitle และ คำบรรยายแทนเสียงสำหรับผู้บกพร่องทางการได้ยิน
- การควบคุมเกมไม่ได้ใช้ปุ่มเยอะ เหมาะสำหรับผู้บกพร่องทางการเคลื่อนไหว ที่อาจจะไม่สามารถควบคุมคีย์บอร์ดได้หลายๆปุ่มพร้อมๆกัน
- มีคำใบ้เนื้อหาของเกม ถึงแม้ว่าเกมนี้จะเน้นให้เราใช้ไหวพริบ แต่สำหรับคนที่มีการเรียนรู้ช้า ก็สามารถอ่านคำใบ้ของเกมว่าต่อไปต้องทำอะไร ทำให้ Enjoy กับการเล่นเกมได้แบบไม่เครียด
นอกจากนี้ ยังได้รับการเสนอชื่อ และได้รับรางวัลการันตีในเรื่องการเข้าถึงได้หลายรางวัลมากๆ
- ได้รับรางวัล: Indie Excellence (รางวัลความเป็นเลิศด้านเกมอินดี้) จากงาน GAconf Awards 2023 และยังได้รับรางวัล สาขา: Best physical/mobility accessibility (การเข้าถึงทางกายภาพ/การเคลื่อนไหวที่ดีที่สุด) รวมทั้งสาขา: Best blind/low vision accessibility (การเข้าถึงสำหรับผู้พิการทางสายตา/สายตาเลือนรางที่ดีที่สุด) อีกด้วย
- ได้รับรางวัล: Best Indie Game Outdoing the AAA Competition (เกมอินดี้ที่ดีที่สุดที่ทำได้เหนือกว่าเกมระดับ AAA) จากงาน: Access-Ability Awards 2023
- ได้รับการเสนอชื่อเข้ารับรางวัล สาขา: Award for Accessibility (รางวัลด้านการเข้าถึงของผู้เล่น) จากงาน Debug Indie Game Awards
ถ้าใครสนใจ สามารถทดลองเล่น หรือซื้อตัวเต็มในราคา 295 บาท บน Steam ได้เลยครับ
ที่เอามาเล่าให้ฟัง คืออยากให้เห็นภาพใหญ่ว่า การจะออกแบบหรือสร้างอะไรก็ตาม เพื่อให้เข้าถึงและใช้งานได้กับคนทุกกลุ่ม มันไม่ใช่การมานั่งรื้อ นั่งแก้ให้สอดคล้องกับหลักคิดนี้ หรือต้องเรียกร้องเป็นกรณีๆไป อย่างที่เรากำลังเผชิญกันอยู่นะครับ แต่มันต้องเป็นการเอาหลักนี้เป็นฐานคิดตั้งแต่กระบวนการออกแบบ และสร้างขึ้นมาเป็นรูปธรรม จนใช้งานได้จริง และมันต้องสอดแทรกอยู่ในทุกมิติ ไม่ใช่ว่าเราจะให้ความสำคัญกับปัจจัยใหญ่ๆอย่าง การเดินทาง การเงิน แต่ไม่สนใจเรื่องงานด้านสร้างสรรค์อย่าง เกม ละคร และงานศิลปะอื่น ๆ เพราะในท้ายที่สุดแล้ว คนพิการ หรือไม่พิการ ก็อยากจะใช้ชีวิตอิสระ และลดการพึ่งพาคนอื่นให้น้อยที่สุดด้วยกันทั้งนั้น
ถ้าทุกอย่างมันออกแบบให้ถูกต้องตามหลักการ Accessibility for All แต่แรก ไม่ว่าจะเป็นโครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่ หรือแม้แต่เกมซักเกมนึง เราให้ความสำคัญเท่าๆกัน มันจะทำให้คำว่า "เท่าเทียม" และ "ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง" ที่ดูเหมือนว่าเป็นประโยคสวยหรู เกิดขึ้นได้จริงๆในซักวันครับ และผมก็หวังว่าจะเป็นเสียงเล็กๆ ที่พาให้ประเทศเราก้าวไปถึงจุดนั้นในซักวัน
ปล. รักคนอ่านทุกคนนะครับ
อ้างอิง
- อ้างอิงข้อมูล: Facebook Jimmy Akkaradech
- อ้างอิงรูปภาพ: Soft Leaf Studios
ทาง Blind Living ได้รับอนุญาตให้เผยแพร่ข้อมูลโพสต์นี้ลงบนเว็บไซต์อย่างเป็นทางการจากเจ้าของผลงานแล้ว
ผู้อ่านสามารถสนับสนุนเว็บไซต์ โดยการอุดหนุนนิยายบนเว็บไซต์ เขียนกันดอทคอม เว็บไซต์อ่านนิยายที่คนตาบอดเป็นเจ้าของ และอยากให้สังคมการอ่านเป็นของคนทุกกลุ่ม ไม่ว่าตาดีหรือตาบอด
แสดงความคิดเห็น