การย้ายสิ่งของต่างๆ จากที่เดิม อาจทำให้คนตาบอดหาไม่เจอหรือเกิดอุบัติเหตุโดยไม่ตั้งใจ

ผมนึกขึ้นมาได้ว่า ในหลายปีที่ผ่านมา เคยมีเพื่อนคนหนึ่งบอกผมเอาไว้ว่า ในการที่คนตาบอดเราจะข้ามถนน มันจะมีสัญลักษณ์ที่เป็นการบอกรถให้ชะลอให้เรา เพื่อให้เราข้ามถนนได้ง่ายขึ้น

โดยสัญลักษณ์นั้นก็คือ ให้เราไปยืนที่ริมถนน จากนั้นให้ยกไม้ท้าวขึ้นเล็กน้อย แล้วยื่นไปด้านหน้าพอให้สังเกตได้ เมื่อคนขับรถมองเห็น เขาก็จะชะลอรถ แล้วให้เรารีบข้ามถนนไป

หลายครั้ง ที่คนตาดีมักเข้าใจไปว่า หากพูดแบบนั้นแบบนี้ หากทำแบบนั้นแบบนี้ แล้วคนตาบอดอาจจะรู้สึกแย่ หรือรู้สึกไม่ดี กระทั่งอาจสะเทือนใจไปเลย ซึ่งเมื่อคนตาดีบางคนพบเห็นคนรอบข้างมีพฤติกรรมดังกล่าว ก็จะพยายามเอ่ยห้าม หรือดุด่าบุคคลนั้นๆ ไม่ให้แสดงออกถึงพฤติกรรมดังกล่าว เพราะเกรงว่าคนตาบอดอาจจะคิดมาก และส่งผลต่อสภาพจิตใจ

ทว่าในความเป็นจริงแล้ว สิ่งที่คนทั่วไปคิดว่าหนักหนาในความรู้สึกคนตาบอดนั้น คนตาบอดเองอาจไม่ได้คิดอะไรมาก หรือต่อให้มีผลกระทบจริงๆ ก็มีน้อยมากจนไม่น่ากังวลอย่างที่คิด

เมื่อคนทั่วไปพูดถึงคนพิการ ประเด็นหนึ่งที่หลีกหนีไม่พ้นก็คือที่จอดรถสำหรับคนพิการและห้องน้ำสำหรับคนพิการ เพราะในการใช้ชีวิตนอกบ้าน สองประเด็นหลักนี้ ดูจะมีความจำเป็นในลำดับแรกอย่างยากจะปฏิเสธได้

แต่ที่หลายคนไม่รู้ก็คือ ห้องน้ำคนพิการ หรือที่จอดรถสำหรับคนพิการนั้น ไม่ได้จำเป็นสำหรับคนพิการทุกประเภทแต่ประการใด เพราะความพิการบางอย่าง สิ่งเหล่านี้ไม่ได้มีความจำเป็นขนาดนั้น ยกตัวอย่างเช่นคนพิการทางสายตา หู หรือทางสติปัญญา

เมื่อเราพูดถึงคนพิการ ภาพจำของคนส่วนใหญ่ในสังคมไทยก็คงจะมองว่าเป็นภาระ ทำงานไม่ได้ หรืออาจพอทำงานได้บ้าง แต่ประสิทธิภาพจะได้ไม่เท่ากับคนปกติ จนไม่คุ้มต่อการจ้างงาน

ทว่าในปัจจุบัน เทคโนโลยีที่อำนวยความสะดวกให้แก่คนพิการเริ่มปรากฏขึ้นมาทีละอย่างสองอย่าง ไม่ว่าจะเป็นขาเทียมอัจฉริยะ ที่ทำให้คนที่พิการด้านขาสามารถเดิน วิ่ง หรือปีนได้ไม่ต่างจากคนปกติ เครื่องช่วยฟัง ที่ทำให้คนหูหนวกฟังเสียงรอบตัวได้ โปรแกรมช่วยอ่านหน้าจอ ที่เป็นตัวช่วยตรวจจับตัวอักษรบนหน้าจออุปกรณ์ต่างๆ แล้วเปล่งเสียงออกมาให้คนตาบอดรับฟัง

เมื่อเราพูดถึง “หนังสือสำหรับคนตาบอด” สิ่งที่สำนักพิมพ์ นักเขียน หรือคนทั่วไปนึกถึงอันดับแรกเลย ก็คงจะไม่พ้นหนังสือเสียงหรือเดย์ซี่ เพราะเป็นเวลาหลายปีแล้ว ที่นักเขียนหลายท่าน รวมถึงสำนักพิมพ์หลายสำนักพิมพ์อนุญาตให้หน่วยงานที่เกี่ยวค่องกับคนตาบอด สามารถนำงานเขียนต่างๆ มาจัดทำในรูปแบบของหนังสือเสียงได้อย่างถูกต้องตามกฎหมายซึ่งเป็นไปตามสนธิสัญญามาร์ราเคชเพื่อคุณภาพชีวิตคนพิการ ทำให้คนตาบอดได้มีโอกาสเข้าถึงนวนิยาย สารคดี ตลอดจนงานเขียนอื่นๆ ได้อย่างเท่าเทียม

สำหรับสายท่องเว็บโซเชียลทั้งหลาย คิดว่าการที่เราได้รับรู้ข่าวสารต่างๆ คงมาจากเพจ หรือกลุ่มตามเว็บโซเชียลนั้นๆ ที่เราเข้าไปเล่นกันเป็นประจำ ไม่ว่าจะเป็น Facebook Line Twitter ฯลฯ ซึ่งหากเป็นเว็บนำเสนอข่าวอาชีพ เนื้อหาส่วนใหญ่จะถูกนำเสนอผ่านตัวอักษรหรือข้อความ โดยที่มีตัวรูปภาพเป็นเพียงองค์ประกอบเสริม แม้ว่าคนบางกลุ่มจะไม่ดูภาพประกอบเลย หรือเข้าไม่ถึงรูปภาพ แต่กลุ่มคนเหล่านั้นก็ยังสามารถรับเนื้อหาดังกล่าวได้